Gemeenten moeten het voortouw nemen bij de aanpak van huiselijk geweld of kindermishandeling binnen het gezin. Goede praktijkvoorbeelden laten zien dat het mogelijk is om de veiligheid in gezinnen te herstellen als alle partijen binnen een gemeente samenwerken.
Dat blijkt uit onderzoek van vier inspectiediensten die samenwerken in het Toezicht Sociaal Domein (TSD). TSD keek naar de hulpverlening aan gezinnen waar sprake was van huiselijk geweld of kindermishandeling.
Lokale netwerken
TSD onderzocht de hulpverlening van lokale netwerken aan gezinnen waarbij sprake was van huiselijk geweld of kindermishandeling. Bij lokale netwerken gaat het om alle partijen die in een gemeente betrokken zijn bij het signaleren van onveiligheid en het bieden van veiligheid, zorg en ondersteuning aan een (kwetsbaar) gezin. Instanties binnen zulke lokale netwerken zijn onder andere: scholen, wijkteams, de jeugdgezondheidszorg, geestelijke gezondheidszorg, jeugdhulp, huisartsen, politie en schuldhulpverlening.
Hulpverlening na onderzoek Veilig Thuis
Veilig Thuis krijgt meldingen van huiselijk geweld en kindermishandeling en kan dan besluiten onderzoek te doen. Na een onderzoek wordt het gezin indien nodig overgedragen aan een wijkteam of direct aan een instelling die hen kan helpen. Toezicht Sociaal Domein onderzocht in het onderzoek casuïstiek die van Veilig Thuis, via het lokale wijkteam naar professionals in het lokale netwerk gingen.
Aanbevelingen
Het onderzoek laat zien dat de veiligheidsrisico’s vaak uit beeld raken na overdracht van het gezin door Veilig Thuis aan het lokale netwerk. Om dit te voorkomen is het noodzakelijk dat:
- gemeenten het voortouw nemen bij de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling en bij het sturen op kwaliteit van de hulpverlening;
- hulpverleners een gezamenlijk beeld hebben van de minimaal vereiste veiligheid binnen een gezin;
- verschillende hulpverleners er samen voor zorgen dat de focus op het herstel van veiligheid in de praktijk niet verloren gaat.
Daarom roept Toezicht Sociaal Domein wethouders, beleidsmedewerkers en de lokale netwerkwerkpartners op om samen de kwaliteit van de hulp in het eigen lokale netwerk te onderzoeken. Zij moeten samenwerken in het belang van de veiligheid in gezinnen. Het is nodig dat gemeenten hierin de regie nemen en de aanpak mogelijk maken.
TSD deed onderzoek in zes Veilig Thuis regio’s bij 18 gemeenten. De bezoeken vonden plaats tussen zomer 2018 en midden 2020. In totaal zijn 150 dossiers bij 23 wijkteams onderzocht.
Voor elke deelnemende gemeente is een rapport opgesteld met goede voorbeelden en verbeterpunten. De gezamenlijke uitkomsten van alle onderzochte gemeenten en inspirerende praktijkvoorbeelden zijn te vinden op www.toezichtsociaaldomein.nl/lokaalnetwerk.
