De kans op Afrikaanse varkenspest in Nederland kan volgens de Deskundigengroep Dierziekten worden verkleind door het aantal wilde zwijnen te verlagen.
Provincies geven aan dat de reguliere methoden die zij daarvoor tot hun beschikking hebben, onvoldoende effectief zijn. Zij verzoeken om extra maatregelen voor populatiebeheer. Dat heeft ertoe geleid dat minister Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit een vorm van jacht, namelijk beperkte bewegingsjacht tijdelijk toestaat.
Minister Schouten: “We moeten er alles aan doen om het risico op Afrikaanse varkenspest in Nederland zo klein mogelijk te houden. De provincies die verantwoordelijk zijn voor het populatiebeheer van wilde zwijnen hebben mij gevraagd om extra maatregelen om toename van wilde zwijnen buiten de aangewezen leefgebieden tegen te kunnen gaan. Het advies van de Deskundigengroep Dierziekten, samen met het verzoek van de betrokken provincies hebben ertoe geleid dat ik gebruik maak van een uitzonderingsbepaling in de wet en sta ik een tijdelijke beperkte bewegingsjacht op wilde zwijnen toe.”
Uit het advies van de Deskundigengroep Dierziekten blijkt dat hoe lager het aantal wilde zwijnen is, hoe lager de kans op introductie van Afrikaanse varkenspest. Het risico dat een wild zwijn in contact komt met door de mens achtergelaten besmette voedselresten wordt daarmee kleiner. Provincies en belangenorganisaties geven aan dat de reguliere methoden niet effectief genoeg zijn om de populatie wilde zwijnen substantieel te verlagen.
Bij de vorm van jacht die nu wordt toegestaan wordt de “bewegingsmethode” toegepast. Bij deze methode beweegt een beperkte groep mensen (maximaal zes personen) met aangelijnde honden (maximaal drie) de zwijnen op een rustige manier richting de jagers (maximaal zes personen). De jachtwijze mag uitsluitend worden toegepast door jagers die in de desbetreffende provincie aan populatiebeheer doen en is uitsluitend toegestaan buiten de drie gebieden waar wilde zwijnen mogen voorkomen.
Op verzoek van de provincies wordt ook bekeken of er een uitbreiding van de ontheffing voor geluiddempers kan komen. Voor het gebruik van een geluiddemper bij het afschieten van wilde zwijnen is een ontheffing nodig op grond van de Wet wapens en munitie. Nu beschikken alleen jagers in dienst van grote terreinbeheerders over een dergelijke ontheffing.
Om een reductie van het aantal wilde zwijnen buiten de leefgebieden effectief te laten zijn, is het zeer gewenst dat ook andere jagers die betrokken zijn bij het verkleinen van de populatie wilde zwijnen over een dergelijke ontheffing beschikken. Hierover wordt overleg gevoerd met het ministerie van Justitie en Veiligheid.
In Nederland is op dit moment geen Afrikaanse varkenspest vastgesteld, noch bij wilde zwijnen noch bij gehouden varkens. Om de kans op een uitbraak zo laag mogelijk te houden zijn er eerder al verschillende maatregelen genomen. Zo worden de vervoersmiddelen die gebruikt zijn voor vervoer van onder andere varkens naar landen waar Afrikaanse varkenspest bij varkensbedrijven voorkomt extra gereinigd en gedesinfecteerd bij terugkomst in Nederland. Ook worden de afgeschoten wilde zwijnen steekproefsgewijs getest op Afrikaanse varkenspest.
Er zijn informatieborden over Afrikaanse varkenspest geplaatst op parkeerplaatsen langs snelwegen en bij natuurgebieden. Op de borden worden transporteurs, reizigers en recreanten opgeroepen om geen etensresten achter te laten in de natuur. Provincies krijgen borden aangeleverd om langs provinciale wegen te plaatsen.
Er zijn afspraken gemaakt met Rijkswaterstaat over het reinigen van de vuilnisbakken. De vuilnisbakken zijn ‘wild zwijn’-bestendig en worden regelmatig geleegd. Ook zullen weginspecteurs op drukke parkeerplaatsen extra controleren of deze schoon zijn.
