Zuid-Limburg gaat onder aanvoering van de centrumgemeenten Heerlen, Sittard-Geleen en Maastricht nog steviger inzetten op een grensoverstijgende arbeidsmarkt. Dat is nodig, omdat de vraag naar specifieke vakkrachten en internationale kenniswerkers toeneemt.
De drie gemeenten maken voor deze aanpak in 2023 ruim een miljoen vrij. Hiermee wordt de dienstverlening aan expats en grenswerkers geïntensiveerd. Ook wordt de bemiddeling van inwoners uit de Euregio Maas Rijn naar werk over de grens verbeterd. Dit doet de regio door een gecoördineerde inzet van de Grensinfopunten (GIP), de Services Grensoverschrijdende Arbeidsbemiddeling (SGA) en het Expat Centre Maastricht Region (ECMR).
Ook gaat de regio Zuid-Limburg deelnemen aan het rijksprogramma Talent Coalition. Met dit landelijke programma kunnen werkgevers beter worden gefaciliteerd bij het aantrekken van gekwalificeerde werknemers op hbo- en wo-niveau en het behouden van internationale studenten voor de regio.
“Grens- en kenniswerkers zijn een onmisbare schakel in onze Zuid-Limburgse economie. De komende jaren zal onze arbeidsmarkt alleen nog maar internationaler worden. Dat vraagt bijpassende dienstverlening. Willen we de arbeidsmarkt vitaal houden, moeten we bovendien talenten blijven aantrekken en binden aan deze regio. Dat vereist een stevige en langjarige regionale samenwerking. Met deze aanpak ligt die er nu,” aldus Martin de Beer, wethouder economie en arbeidsmarkt van Heerlen.
Arbeidskrapte
De krapte op de Zuid-Limburgse arbeidsmarkt neemt toe. In november vorig jaar waren er in Limburg 30.000 banen vacant. Ook de vraag naar arbeid verandert. De Zuid-Limburgse economie wordt onder aanvoering van de campussen kennisintensiever. Daarnaast is er – in heel Nederland – een tekort aan vakgeschoold personeel. “Deze krapte en mismatch, kunnen we alleen samen, als Euregio, oplossen.
“We moeten komende jaren echt alles op alles zetten om de arbeidsmobiliteit tussen landen te vergroten, ondanks alle verschillen in regelgeving die er onmiskenbaar nog steeds zijn. Wachten totdat de nationale overheden die slechten, is geen optie,” aldus Hubert Mackus, wethouder economie van de gemeente Maastricht.
Gezamenlijke aanpak
Zuid-Limburg maakt daarom de komende jaren werk van een euregionale arbeidsmarkt door:
- De samenhangende diensten aan internationals voort te zetten en uit te breiden. Deze bestaan uit:
- Twee grensinformatiepunten Aachen Eurode en Maastricht, die zich richten op de Duitse en Belgische arbeidsmarkt;
- Twee services grensarbeid (Kerkade en Maastricht) die werknemers (in)direct bemiddelen naar werkgevers over de grens en vice versa;
- En het ECMR, dat zich richt op de internationale kenniswerker.
- Het ontwikkelen van een euregionale jobportal voor hoger opgeleiden;
- Het opzetten van één informatiepunt Welcome to Maastricht Region voor werknemers en werkgevers (in 2023);
- Een coördinerend projectleider voor de euregionale en internationale arbeidsmarkt.
De gemeenten werken in 2023 hun aanpak met de regio verder uit. Hierbij verkennen ze of de samenwerking met andere partners – Europese Unie, Rijk en Provincie, kennis en onderwijsinstellingen, Brightlands campussen, intermediairs en werkgevers – kan worden verbreed.
Talent Coalition
Daarnaast sluit de regio Zuid-Limburg aan bij het rijksprogramma Talent Coalition. Deze samenwerking tussen regionale en nationale partijen ontwikkelt, bouwt en promoot concrete initiatieven die ervoor zorgen dat internationaal talent zich graag in Nederland vestigt en zich snel thuis voelt. Zo is er onder meer een landelijke online portal ontwikkeld, zodat internationaal talent wordt gewezen op alle relevante vacatures in Nederland. Zuid-Limburg haakt als regio aan bij dit programma.
“Talent stopt niet bij de grenzen,” aldus Yvonne Salvino-Meijer, wethouder economie van Sittard-Geleen. “We zien dat Limburgse bedrijven onder aanvoering van de campusontwikkeling steeds internationaler worden en er een groeiende behoefte is aan specifieke kennis en vaardigheden. Met de aansluiting bij de Talent Coalition spelen we hierop in, vergroten we de arbeidsmarkt en promoten we Zuid-Limburg steviger als innovatieve kennisregio.”
Zuid-Limburg: euregionale arbeidsmarkt
De arbeidsmarkt in Zuid-Limburg stoelt steeds steviger op de euregio en internationals. Ongeveer 5 procent van de werknemers in Zuid-Limburg woont in België of Duitsland. 50.000 werknemers pendelen dagelijks van Zuid-Limburg naar deze buurlanden en omgekeerd. In Zuid-Limburg wonen in totaal ongeveer 35.000 internationals: 4.600 kenniswerkers, 8.300 arbeidsmigranten, 11.200 internationale studenten, meer dan 10.000 inkomensafhankelijke partners (en 7.500 kinderen). De grensinfopunten hebben jaarlijks ruime 4000 klantcontacten met (potentiële) grenswerkers, een verdubbeling ten opzichte van 2019.
De SGA’s bemiddelen elk jaar ongeveer 250 mensen over de grens naar werk. Het Expat Centre Maastricht Region heeft jaarlijks 2000 klantcontacten en werkt samen met het IND voor ruim 100 internationale werkgevers. De kenniswerkers en de arbeidsmigranten die daar werken, worden versneld geholpen met de benodigde formaliteiten. Mede door de krapte op de arbeidsmarkt is het aantal aanvragen (in 2022) voor deze versnelde procedure met 21 procent gestegen ten opzichte van het jaar daarvoor.
