Onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum en het Erasmus MC gaan samen met bloedbank Sanquin onderzoeken of het toedienen van plasma van ex-coronapatiënten leidt tot een sneller herstel en minder ziekenhuisopnames van coronapatiënten.
Het onderzoek richt zich specifiek op patiënten die nog niet zijn opgenomen in het ziekenhuis. Als deze behandeling effectief blijkt, kan ze helpen om het aantal ziekenhuisopnames van coronapatiënten te beperken. Het onderzoek wordt gesubsidieerd door ZonMw, in het kader van het COVID-19 programma.
Uit onderzoek van het Erasmus MC eerder dit jaar (de ConCOVID studie) bleek dat coronapatiënten gemiddeld al 10 dagen ziek zijn als ze worden opgenomen. Op dat moment maken ze meestal zelf al antistoffen aan, waardoor toediening van plasma met antistoffen waarschijnlijk minder zin heeft. Dat onderzoek is gestopt en de inzichten uit die eerste studie maakten het mogelijk deze nieuwe studie uit te werken.
In het onderzoek dat maandag start, de CoV-Early studie, krijgt één groep patiënten plasma met antistoffen via infuus en krijgt een tweede groep, de controlegroep, plasma zonder antistoffen tegen het coronavirus. Dit is noodzakelijk om de werkzaamheid van plasma betrouwbaar te kunnen onderzoeken. In totaal worden bijna 700 deelnemers uit heel Nederland gezocht, die maximaal 7 dagen ziek zijn. Zij moeten minsten 70 jaar oud zijn, of tussen de 50 en 69 jaar en daarnaast tot een risicogroep voor een ernstig verloop van COVID-19 behoren. De onderzoekers richten zich op deze doelgroep omdat bij jongere patiënten een effect van de behandeling moeilijk valt aan te tonen. Bij hen is een ernstig verloop van COVID-19 namelijk uitzonderlijk.
In het Erasmus MC coördineren dr. Bart Rijnders en dr. Casper Rokx, beide internist-infectioloog, het onderzoek. Rijnders: “De opzet van het onderzoek is uniek, maar dat maakt het ook gelijk lastig. We willen nu kijken of het toedienen van plasma met antistoffen effect heeft in de eerste dagen van de ziekte. Er lopen wereldwijd maar weinig studies onder patiënten die wel COVID-19 hebben, maar niet zijn opgenomen in het ziekenhuis.”
“Alleen met de hulp van een groot netwerk aan deelnemende ziekenhuizen en zelfverwijzingen van patiënten of doorverwijzingen door huisartsen en GGD’en kan de studie een succes worden. Daar werd en wordt hard aan gewerkt. De studie zal daarom na de start in het Erasmus MC en LUMC ook in andere ziekenhuizen starten zodat de inclusie zo snel mogelijk op snelheid komt en de patiënten zo veel mogelijk in hun regio kunnen deelnemen”, aldus Rijnders.
In het LUMC coördineert prof.dr. Jaap Jan Zwaginga de studie. Zwaginga: “Deelnemers komen naar het ziekenhuis voor het plasma-infuus, nadat is vastgesteld of ze mee kunnen doen en hun bloedgroep is bepaald. De deelnemers kunnen als zij dat willen ook meedoen met extra onderzoeken, zoals naar longschade op lange termijn, de impact van de infectie bij oudere patiënten of de afweer op lange termijn.”
Drs. Francis Swaneveld, internist-hematoloog-transfusiespecialist, is vanuit Sanquin betrokken bij de studie: “Wij kunnen aan dit onderzoek alleen een bijdrage leveren dankzij de vele donors die vrijwillig hun plasma voor dit doel hebben gedoneerd. Wij zijn hen dan ook zeer dankbaar. Om aan de vraag te kunnen blijven voldoen, zijn wij nog altijd op zoek naar nieuwe donoren. Hopelijk maakt hun plasma het verschil.”
Patiënten die willen nagaan of ze in aanmerking komen voor de studie kunnen terecht op de website www.cov-early.nl of www.coronaplasmastudie.nl. Ook (huis)artsen die er meer over willen weten vinden hier de nodige informatie. Een samenvatting van het studieprotocol verschijnt zo snel mogelijk op www.clinicaltrials.gov.
Meer informatie over het ZonMw COVID-19 programma.
