Drie maanden na besmetting met het coronavirus meldt vrijwel de helft van de mensen nog één of meerdere langdurige klachten, zoals vermoeidheid, concentratieproblemen en reukverlies. Dat is bijna twee keer vaker dan bij mensen die geen besmetting hebben gehad en ruim anderhalf keer vaker dan bij mensen met andere luchtweginfecties.
Dit blijkt uit de tussentijdse resultaten van het LongCOVID-onderzoek van het RIVM. Volledig gevaccineerde deelnemers jonger dan 65 jaar meldden na drie maanden minder vaak klachten met reuk en smaak, maar voor de andere langdurige klachten werd geen verschil gevonden tussen mensen die niet, deels of volledig gevaccineerd waren op het moment van de besmetting.
Deze uitkomsten komen naar voren uit vragenlijstonderzoek tussen mei en december 2021 onder in totaal 14.572 deelnemers. Hieronder waren er 9.166 die zich kort na een positieve test voor het onderzoek hebben aangemeld. Als controlegroep deden er 5.406 mensen mee die geen corona hebben gehad. Zij meldden zichzelf aan na een negatieve test of werden uitgenodigd per brief uit de algemene bevolking.
Na drie maanden kwamen klachten als vermoeidheid (31 procent), kortademigheid (16 procent), reukverlies (12 procent), concentratieproblemen (15 procent), en problemen in een drukke omgeving (13 procent) significant vaker voor bij mensen een coronabesmetting hebben doorgemaakt vergeleken met mensen die geen corona hebben gehad. In veel gevallen zijn de vermoeidheid (28 procent) en/of cognitieve problemen (15 procent) en kortademigheid (13 procent) dusdanig ernstig dat het normale dagelijks functioneren zeer sterk wordt verstoord.
Wereldwijd is de effectiviteit van de verschillende coronavaccins tegen ziekenhuis- en intensive care-opname aangetoond. Of en in welke mate, vaccinatie ook beschermt tegen langdurige klachten als je na vaccinatie toch een infectie oploopt is nog minder duidelijk. Bij deelnemers onder de 65 jaar kon in dit onderzoek onderzocht worden of er een beschermend effect was van vaccinatie voorafgaand aan besmetting met het coronavirus. Deelnemers onder de 65 jaar die volledig gevaccineerd waren meldden na 3 maanden minder vaak problemen met reuk en smaak dan mensen die niet gevaccineerd waren. Er werd geen verschil gevonden in hoe vaak de andere langdurige klachten voorkomen tussen mensen die niet, die deels en die volledig gevaccineerd waren op het moment van de besmetting. Internationale studies naar de effectiviteit van vaccinatie tegen langdurige klachten laten wisselende uitkomsten zien. Verder onderzoek is dus nodig om hier onderbouwde uitspraken over te kunnen doen.
Deze studie laat volgens het RIVM niet alleen zien dat een groot deel van de coronapatiënten nog langdurig klachten houdt na genezing van de acute ziekte, maar ook dat deze klachten veel vaker voorkomen bij deze patiënten dan bij mensen met andere luchtweginfecties en mensen uit de algemene populatie. “Het feit dat de klachten óók regelmatig voorkomen bij mensen die geen corona hebben gehad illustreert de uitdaging voor zorgverleners in de klinische praktijk om voor een patiënt te bepalen in hoeverre een klacht wordt veroorzaakt door Long-COVID, ook wel post-COVID genoemd, of door een andere oorzaak”, aldus het RIVM.
In deze onderzoeksronde was voornamelijk sprake van besmettingen met de alfa- en deltavarianten van het coronavirus. Of de gevonden resultaten ook gelden na besmetting met de omikronvariant zal duidelijk worden in de volgende tussentijdse resultaten van het LongCOVID-onderzoek.
