Ruim 3 jaar geleden begon de politie een onderzoek naar een organisatie die zich op grote schaal zou bezighouden met de productie van synthetische drugs. Het onderzoek leidde in november 2021 tot de arrestaties van een groot aantal verdachten, onder wie een destijds 32-jarige man uit Bergeijk. Hij zou de leider zijn van de criminele organisatie. Tegen deze hoofdverdachte en dertien anderen eiste het Openbaar Ministerie (OM) woensdag gevangenisstraffen tussen de 3 en 13 jaar.
Tijdens het onderzoek met de naam Totnes kreeg de recherche de beschikking over een groot aantal chatberichten van de berichtendiensten Encrochat, Sky-ECC en Anom, waarin werd gecommuniceerd over meerdere drugslabs in Nederland, Duitsland en België. Onder meer door die chatberichten kreeg het OM een goed beeld van de rol en betrokkenheid van alle verdachten in de zaak.
Meerdere zaken
De strafzaak tegen de 14 verdachten is opgebouwd uit meerdere losse zaken. Het gaat onder meer om drugslabs in Tegelen, Eygelshoven, Ruppach‐Goldhausen (Duitsland), Kassel (Duitsland) en het Belgische Lanaken. Een aantal verdachten wordt verder in verband gebracht met de vondst van 3 kilo MDMA in een schuur bij een woning in Waalre. 9 van de 14 mannen worden verdacht van deelname aan een criminele organisatie.
‘Onbetwiste baas’
De hoofdverdachte stond volgens het OM aan de top van de groep. De officieren van justitie markeerden tijdens het bespreken van de dossiers meerdere voorbeelden waaruit blijkt dat hij de onbetwiste baas van het geheel was: “Hij legde aan niemand verantwoording af, aan hem werd verantwoording afgelegd. Hij initieerde, financierde, bepaalde, wees aan en stuurde aan. Hij zette de lijnen uit en de anderen accepteerden dat. Dat al deze criminele activiteiten de samenleving in elk denkbaar opzicht grote schade toebrengen, laat hem volstrekt koud”, verwoordde de officier van justitie de rol van de man die zichzelf ‘de prins van de Eindhovense onderwereld’ noemde.
Rolverdeling
Zoals in veel van dit soort criminele organisaties was ook binnen deze groep sprake van een duidelijke rolverdeling en een strakke organisatie, zo bleek onder meer uit de ontsleutelde berichten. Sommige verdachten hadden een meer aansturende rol, terwijl anderen een meer uitvoerende of ondersteunende taak hadden. Waar de ene verdachte vooral betrokken was bij het vervoer van personen of de aanvoer van grondstoffen, werden anderen ingezet voor de feitelijke productie, het verrichten van hand- en spandiensten of het dumpen van drugsafval.
Eigenbelang
De officieren van justitie stonden uitgebreid stil bij de ernst van de gepleegde feiten, waarbij het op grote schaal binnenhalen van geld duidelijk op de eerste plaats kwam: “Met hun geoliede machine droegen ze keer op keer, enkel uit eigenbelang, flink bij aan de gezondheidsrisico’s voor de gebruikers van hun eindproduct en brand- en ontploffingsgevaar in hun drugslaboratoria.”
In een drugslab in het Belgische Lanaken brak in mei 2021 ook daadwerkelijk brand uit. “De verdachten hebben daarnaast laten zien dat zij zich bij de productie totaal niet bekommeren om de uiterst schadelijke gevolgen van hun praktijken voor het milieu. Dat maakt hun samenwerking eens te meer tot een bijzonder kwalijke”, zo licht de officier van justitie toe.
Strafeisen
Bij het formuleren van de strafeisen heeft het OM de ernst van de feiten meegewogen, net als het feit dat de verdachten geen enkel inzicht hebben willen geven over de feiten: “Dit maakt dat afgevraagd kan worden of verdachten enig benul hebben van het kwalijke en verwerpelijke karakter van hun handelen”.
Ook is per verdachte goed gekeken naar de rol die zij hebben gehad binnen de organisatie en binnen de verschillende concrete zaken die ten laste zijn gelegd. Tegen de hoofdverdachte eist het OM een gevangenisstraf van 13 jaar. Tegen de andere leden van de organisatie werden gevangenisstraffen van 11, 10, 9, 8 (2x), 7 (2x), 6 (2x), 5 (2x) en 3 (2x) jaar geëist. De rechter doet op 13 juli uitspraak in de zaak.
Ontnemingsprocedure
Uit alles blijkt dat de verdachten veel geld hebben verdiend met hun criminele activiteiten. Het OM heeft al aangekondigd dat tegen alle verdachten een ontnemingsprocedure wordt gestart met als doel om het crimineel verdiende geld terug te betalen.
