In 2022 stijgen de kosten van het basispakket van de zorgverzekering met 2,9% naar een totaal van € 51,3 miljard. De kosten van de langdurige zorg stijgen met 4,8% naar een totaal van € 29,6 miljard. Dit blijkt uit de nieuwe kwartaalcijfers van Zorginstituut Nederland.
Ouderen ontvangen meer langdurige zorg thuis
Kwetsbare ouderen ontvangen hun zorg steeds meer thuis. Deze trend zien we al een aantal jaren in de cijfers terug. Vergeleken met 2021 stijgt het aantal cliënten met volledig pakket thuis (vpt) met 28,9%. Dat zijn bijna 3.500 mensen extra. Deze ontwikkeling heeft verschillende oorzaken. Door de vergrijzing zijn er steeds meer ouderen die langdurige zorg nodig hebben. Ook willen steeds meer mensen thuis oud worden, in hun vertrouwde omgeving. Sommige ouderen moeten ook wel, want er is niet genoeg plek in verpleeghuizen. Om ervoor te zorgen dat ouderenzorg in de toekomst blijft passen bij wat ouderen willen, zetten partijen in de sector in op het programma Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen (WOZO). Uitgangspunten van het programma zijn: zelf als het kan, thuis als het kan en digitaal als het kan.
Steeds meer dure geneesmiddelen voor thuisgebruik
De kosten van extramurale geneesmiddelen stijgen in 2022 met 6%. Dat zijn medicijnen voor thuisgebruik die op recept verkrijgbaar zijn bij de apotheek. De stijging komt voor een deel door nieuwe, dure medicijnen die in het basispakket zijn gekomen. Bijvoorbeeld Kaftrio, een medicijn voor de behandeling van taaislijmziekte. Vanaf 1 januari 2022 wordt dit middel vergoed voor een groep patiënten vanaf 12 jaar. Dat kost in 2022 ongeveer € 100 miljoen. Andere voorbeelden zijn 3 migrainemiddelen: erenumab, galcanezumab en fremanezumab. Deze kosten ongeveer € 18 miljoen in 2022.
Minder geboortes, minder kraamzorg
De kosten van de kraamzorg dalen met 6%. Dat is opvallend, omdat de tarieven voor kraamzorg juist sterk gestegen zijn en ook veel andere zorgsectoren duurder werden. De kostendaling kraamzorg komt doordat er in 2022 minder baby’s zijn geboren dan in voorgaande jaren (bron: Centraal Bureau voor de Statistiek). Vorig jaar werden er in Nederland 179.000 baby’s geboren. In 2022 zijn het er naar verwachting 166.000. Mogelijk spelen ook personeelstekorten binnen de kraamzorg een rol. Het Zorginstituut gaat onderzoeken of ouders van pasgeboren baby’s de kraamzorg ontvangen waar ze recht op hebben, of dat ze last hebben van het personeelstekort.
Kostenstijging basispakket vertekend door verschuiving in GGZ
Door de introductie van het Zorgprestatiemodel, een nieuwe manier van financieren in de GGZ, is voor één keer een kostenpost van € 1,3 miljard doorgeschoven van 2021 naar 2022. Daardoor stijgen de kosten van het basispakket op papier in 2022 met 6,1% vergeleken met 2021. Maar als we de vertekening door de GGZ-kosten buiten beschouwing laten, krijgen we de werkelijke kostenstijging van het basispakket in beeld: 2,9%.
Zorgcijfersdatabank
Het Zorginstituut verzamelt en analyseert de kosten in de zorg. Ieder kwartaal publiceren we op de website Zorgcijfersdatabank de voorlopige cijfers over de kostenontwikkelingen in de zorg. Dit doen we voor de Zorgverzekeringswet en de Wet langdurige zorg. Deze cijfers helpen de overheid en verschillende organisaties in de zorg bij het ontwikkelen en evalueren van beleid.
